پرۆميسۆس له ئيمراڵیی
گه‌رچى پرۆميسۆس دواجار به‌ده‌ستى هێراكليس ڕزگارى بوو، به‌ڵام ئۆجالان هێشتا له زينداندايه. سه‌ره‌ڕاى ئه‌مه‌ش، ئايدياكانى له ده‌ره‌وه‌ى زيندان به‌رده‌وامن و كاريگه‌رييان له‌سه‌ر بزووتنه‌وه‌ى سياسى و كۆمه‌ڵايه‌تى كورد هه‌يه. هه‌ردوو چيرۆكه‌كه ده‌رخه‌رى ئه‌وه‌ن كه چۆن كه‌سێك له‌پێناو باوه‌ڕ و ئامانجه‌كانيدا ده‌توانێت به‌رگه‌ى سه‌ختترين سزا بگرێت.
شاهۆ عوسمان
پرۆميسۆس كه‌سايه‌تييه‌كى به‌رچاوى ميتۆلۆژياى يۆنانى كۆنه. يه‌كێك بوو له تيتانه‌كان و به زيره‌كى و دانايى ناسرابوو. ناوه‌كه‌ى به ماناى (بيركردنه‌وه‌ى پێشوه‌خت) دێت، چونكه تواناى پێشبينى داهاتووى هه‌بوو. له سه‌ره‌تادا پرۆميسۆس هاوپه‌يمانى زيۆس بوو و له شه‌ڕى دژى تيتانه‌كان يارمه‌تى دا، به‌ڵام دواتر به‌هۆى خۆشه‌ويستى بۆ مرۆڤ، دژى زيۆس وه‌ستايه‌وه.
گرنگترين كرده‌وه‌ى پرۆميسۆس دزينى ئاگر بوو له خواكان و به‌خشينى بوو به مرۆڤه‌كان. ئه‌م كرداره گۆڕانكارييه‌كى گه‌وره‌ى له ژيانى مرۆڤدا دروستكرد. جگه له ئاگر، پرۆميسۆس زۆر زانياری ترى فێرى مرۆڤ كرد، وه‌ك نووسين، پزيشكيى، كشتوكاڵ و كانزاكاريى. ئه‌م خزمه‌تانه‌ى بوونه هۆى پێشكه‌وتنى شارستانيه‌تى مرۆيى.
له‌به‌رامبه‌ر ئه‌م كردارانه‌يدا، زيۆس سزايه‌كى قورسى دا. به زنجير له چياى قه‌وقاز به‌سترايه‌وه و هه‌ڵۆيه‌ك هه‌موو ڕۆژێك جه‌رگى ده‌خوارد. سزاكه‌ى هه‌تاهه‌تايى بوو، به‌ڵام دواى سێ هه‌زار ساڵ، هێراكليس هات و ڕزگارى كرد.
چيرۆكى پرۆميسۆس له ميتۆلۆژياى يۆنانيیدا وه‌ك سيمبولى خۆبه‌ختكردن و به‌رگرى له مافى مرۆڤ سه‌ير ده‌كرێت. كاريگه‌رييه‌كى قووڵى له‌سه‌ر هونه‌ر و ئه‌ده‌بياتى جيهانى هه‌بووه و له زۆر به‌رهه‌مى هونه‌ریى و ئه‌ده‌بيدا ڕه‌نگى داوه‌ته‌وه. له سه‌رده‌مى نوێشدا، چيرۆكه‌كه‌ى وه‌ك نموونه‌يه‌ك بۆ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى سته‌م و خه‌بات له‌پێناو پێشكه‌وتنى مرۆڤايه‌تيدا به‌كاردێت.
ميراتى فيكریى و كەلتووریى پرۆميسۆس له فه‌لسه‌فه و بيرى مرۆڤايه‌تيدا به‌رده‌وامه. هه‌موو كات وه‌ك سيمبولى ئازادیی، زانست و به‌رپه‌رچدانه‌وه‌ى زۆردارى سه‌ير ده‌كرێت. چيرۆكه‌كه‌ى فێرمان ده‌كات كه قوربانيدان له‌پێناو به‌رژه‌وه‌ندى گشتيدا به‌هايه‌كى مه‌زنه و خۆڕاگریى له به‌رانبه‌ر سته‌مدا ده‌بێته هۆى سه‌ركه‌وتنى كۆتايى.
له مێژووى خه‌باتى گه‌لانى جيهاندا، هه‌ندێك جار له‌نێوان دوو چيرۆك و دوو كه‌سايه‌تيدا هاوشێوه‌يى ده‌بينرێت. په‌يوه‌ندى نێوان چيرۆكى پرۆميسۆس و عه‌بدوڵڵا ئۆجالان نموونه‌يه‌كى به‌رچاوه له‌م هاوشێوه‌ييه. وه‌ك چۆن پرۆميسۆس له‌پێناو به‌خشينى ئاگر و زانست به مرۆڤه‌كان سزا درا، ئۆجالانيش له‌پێناو به‌رگريی له مافه‌كانى گه‌لى كورد و بڵاوكردنه‌وه‌ى هۆشياریی نه‌ته‌وه‌يى له دورگه‌ى ئيمراڵیی زيندانى كراوه. نزيكه‌ى ٢٦ ساڵه له گۆشه‌گيريیدا ده‌ژى، هه‌روه‌ك چۆن پرۆميسۆس له چياى قه‌وقاز به‌ته‌نيا به‌سترابووه‌وە. له زيندانى ئيمراڵییدا، ئۆجالان وه‌ك پرۆميسۆس به‌رده‌وام بووه له بيركردنه‌وه و نووسين. چه‌ندين كتێب و نووسينى فه‌لسه‌فیی و سياسيى پێشكه‌ش كردووه كه تێيدا باس له چاره‌سه‌رى ئاشتيانه‌ى كێشه‌ى كورد ده‌كات. هه‌روه‌ك چۆن پرۆميسۆس زانستى به‌خشى به مرۆڤ، ئۆجالانيش هزر و بيرۆكه‌كانى خۆى به‌خشى به گه‌له‌كه‌ی.
ئازارى به‌رده‌وامى پرۆميسۆس له‌لايه‌ن هه‌ڵۆكه‌وه، هاوشێوه‌يه له‌گه‌ڵ گۆشه‌گيریی و دابڕانى ئۆجالان له جيهانى ده‌ره‌وه. به‌ڵام له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا، هه‌ردووكيان له ئايدياكانيان پاشگه‌ز نه‌بوونه‌وه و به‌رده‌وام بوون له به‌رگريی له ئايدياكانيان. وه‌ك چۆن پرۆميسۆس بووه سيمبولى به‌ره‌نگاریى و خۆڕاگريى، ئۆجالانيش لاى زۆرێك له كورد بووه‌ته سيمبولى به‌رخۆدان و به‌رگريى. هه‌ردوو كه‌سايه‌تييه‌كه به‌هۆى باوه‌ڕ و كرداره‌كانيانه‌وه سزاى قورسيان به‌سه‌ردا سه‌پێنرا، به‌ڵام هيچكاميان ده‌ستبه‌ردارى باوه‌ڕه‌كانيان نه‌بوون.
گه‌رچى پرۆميسۆس دواجار به‌ده‌ستى هێراكليس ڕزگارى بوو، به‌ڵام ئۆجالان هێشتا له زينداندايه. سه‌ره‌ڕاى ئه‌مه‌ش، ئايدياكانى له ده‌ره‌وه‌ى زيندان به‌رده‌وامن و كاريگه‌رييان له‌سه‌ر بزووتنه‌وه‌ى سياسى و كۆمه‌ڵايه‌تى كورد هه‌يه. هه‌ردوو چيرۆكه‌كه ده‌رخه‌رى ئه‌وه‌ن كه چۆن كه‌سێك له‌پێناو باوه‌ڕ و ئامانجه‌كانيدا ده‌توانێت به‌رگه‌ى سه‌ختترين سزا بگرێت. هه‌روه‌ها نيشانى ده‌ده‌ن كه چۆن بيروباوه‌ڕه‌كان ده‌توانن له سنوورى زيندان و به‌ندكردن تێپه‌ڕن و كاريگه‌رى له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگا دابنێن.
